Dziewłopcy i chłopczynki. Trans

Kazimierz Mrówka, Androgyn: rzecz o ontologii płci, Szczecin 2005 (Biblioteka „[fo:pa]”)


Ze wstępu

Androgyn to istota, w której pierwiastek męski połączony jest z pierwiastkiem żeńskim. Wskazuje na to etymologia wyrazu, pochodzącego z języka greckiego: aner - mężczyzna i gyne - kobieta. Czyli androgyn to - by posłużyć się ukutym na tę okazję neologizmem - „mężczyznokobieta”.
Androgynia może być pojęciem wieloznacznym, dlatego śpieszę wyjaśnić, o jakim rodzaju związku będzie tutaj mowa. Mam na myśli duchową i cielesną j e d n o ś ć mężczyzny i kobiety (androgyn), połączonych w misterium miłości (Eros). Należy odróżnić istotę androgyniczną od hermafrodyty. Androgyn jest istotą, w której pierwiastek męski i żeński tworzą harmonijną j e d n o ś ć. Hermafrodyta natomiast jest biologicznym i psychicznym pomieszaniem dwu płci, dlatego też nie ma nic wspólnego z androgynem. Androgynia jest stanem upragnionym przez mężczyznę i kobietę, natomiast hermafrodyzm stanem niechcianym, narzuconym przypadkowo przez naturę. Hermafrodyta przeżywa konflikt tożsamości obcy androgynowi; biologicznie jest jedną płcią, a psychicznie inną. [...]

Omówienie problemu androgynii nie ograniczy się do mitologii i psychologii, a więc dziedzin, w których poruszone tu zagadnienie zajmowało ważne miejsce, stając się tematem licznych opowieści (mitologia) oraz analiz (psychologia). W mojej pracy chciałbym przede wszystkim podjąć próbę zaszczepienia pojęcia androgynii na gruncie filozofii. [...]

Biologia, opisująca miłosny związek w kategoriach stosunku płciowego oraz psychologia, operująca pojęciami pożądania i spełnienia, muszą zostać dopełnione przez filozofię, która owemu mysterium coniunctionis nada Sens (pisany przez duże S, dla pokreślenia wagi tego słowa, właściwego filozofii).


O AUTORZE

Kazimierz Mrówka (1972) – filozofię studiował we Wrocławiu, Lublinie oraz – dzięki stypendium rządu francuskiego – w Paryżu. W 2000 obronił rozprawę doktorską Origine et nature de l´action volontaire dans la philosophie de Maine de Biran na Paris IV-Sorbonne oraz w Institut Catholique de Paris. W latach 2000–2004 był adiunktem w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego, a od 2004 jest asystentem w Instytucie Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogicznej w Krakowie.

Zainteresowania naukowe Mrówki skupiają się na filozofii religii, historii filozofii starożytnej oraz historii filozofii francuskiej. W szczególności interesuje go związek między mitologią i filozofią przedsokratyków, a wzajemne relacje opisuje przez pryzmat „ontologii prymitywnej”, będącej wspólną podstawą mitologii greckiej i
rodzącej się filozofii. Swe przemyślenia zawarł w dwu pracach poświęconych najważniejszym filozofom pierwszego okresu, Parmenidesowi i Heraklitowi. Badał też problematykę ontologicznej jedności mężczyzny i kobiety, czego efektem jest monografia Androgyn.