|
Ciesz się, późny wnuku!
|
Spotkanie w Klubie Bunkra Sztuki – z cyklu Pre-Texty
Janek Sowa
Praca i nędza narodów
– spotkanie z autorem książki
Ciesz się, późny wnuku!
Kolonializm, globalizacja i demokracja radykalna
12 czerwca (czwartek)
godz. 18.00
Z autorem rozmawiać będą prof. Janusz A. Majcherek i Rafał Górski
Spotkanie poprowadzi Adam Leszczyński (Gazeta Wyborcza)
O książce
Ciesz się, późny wnuku! opisuje rozwój demokracji w świecie zachodnim i próby demokratyzacji poza jego obszarem: w Japonii, Indiach, Turcji i Kongu. Sowa kontrastuje demokrację parlamentarną z klasycznym modelem greckiej demokracji uczestniczącej i z najnowszymi postulatami demokracji radykalnej. Zastanawia się nad możliwością demokratyzacji reżimów autorytarnych oraz nad dalszym rozwojem demokracji w krajach zwanych już demokratycznymi. Rozważa wpływ kolonializmu i globalizacji na społeczno-polityczną kondycję społeczeństw peryferyjnych. Obszernie omawia też przemiany społeczno-polityczne w Polsce po 1980 roku. Książka łączy teoretyczną refleksję z empiryczną analizą. Jest z jednej strony polemiką z tradycją myśli liberalnej, z drugiej, poruszając kwestie reprezentacji, rewolucji i ideologii, wchodzi w dialog ze współczesnymi autorami lewicowymi, takimi jak Ernesto Laclau, Chantal Mouffe czy Slavoj Žižek.
OD AUTORA
– Interesowałem się historycznym rozwojem ustroju demokratycznego i próbami jego zaszczepienia poza obszarem kultury zachodniej. Nie jest to bynajmniej hermetyczny problem, ważny tylko dla naukowców. Hasła „demokratyzacji” i „niesienia demokracji” pojawiają się dzisiaj bardzo często w dyskursie politycznym i debatach medialnych. Postanowiłem więc zbadać od strony socjologicznej, antropologicznej i filozoficznej proces budowy demokracji parlamentarnej w zupełnie obcym kontekście kulturowym. Interesowała mnie transformacja społeczno-polityczna powiązana z różnymi innymi procesami społecznej zmiany – czasem nazywanej ogólnie „modernizacją”, chociaż termin ten jest obecnie problematyczny. [...]
[Norwidowski] tytuł metaforycznie komunikuje jedną z głównych tez książki, a mianowicie, że logiką zmian społeczno-politycznych jest długie trwanie. Aby zrozumieć, jak przebiega transformacja polityczna i dlaczego w jednych miejscach kończy się ona sukcesem, a w innych porażką, trzeba analizować ją w perspektywie przynajmniej 200, a najlepiej 500 lat. Prawa i swobody polityczne dzisiaj oczywiste dla mieszkańca Europy Zachodniej są efektem długiej i systematycznej walki, czego najlepszym przykładem jest emancypacja kobiet. Nie byłoby jej bez sufrażystek z przełomu XIX i XX wieku. One nie mogły w swoim życiu doświadczyć pełnego sukcesu ideałów, o które walczyły. Dzisiaj ich późne wnuczki są w o wiele lepszej sytuacji, ale nie jest to koniec drogi. My też mamy coś do zrobienia. Efekty przychodzą czasem po wielu pokoleniach i nie ma mowy o „instant satisfaction”. Wbrew obiegowemu przekonaniu również rewolucje społeczne są kulminacją długookresowych przemian. Tak myślał o nich na przykład Marks. Chyba tylko Lenin uważał, że dzięki wysiłkowi woli i determinacji da się pójść na skróty, ale wystarczyło kilka lat porewolucyjnej praktyki, żeby porzucił to przekonanie.
(w rozmowie z Patrycją Musiał)
Ile czasu musi minąć, aby utopia stała się rzeczywistością? Nasz świat liberalnych swobód i wybieralnej władzy był kiedyś tylko marzeniem grupki idealistów, którzy wbrew panującemu status quo wierzyli, że wolność i równość są możliwe. Jesteśmy ich późnymi wnukami; dzięki nim możemy cieszyć się utopią częściowo zrealizowaną. Dlatego jeśli chcemy, aby świat się doskonalił, musimy nadal marzyć, uprawiając to, co Wallerstein nazywa utopistyką: budować wizję lepszych, w pełni demokratycznych i sprawiedliwych społeczeństw, aby w ten sposób ćwiczyć najbardziej polityczną spośród wszystkich władz umysłu – wyobraźnię.
O AUTORZE
Jan Sowa (1976) – doktor socjologii, psycholog, studiował też filozofię i filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Uniwersytecie Paris 8 w Saint-Denis. Współtwórca wydawnictwa Korporacja Ha!art. Pracował jako dziennikarz w Polskim Radiu i kurator w galerii Bunkier Sztuki w Krakowie. Jest autorem i redaktorem kilku książek z zakresu psychologii, socjologii i krytyki społecznej. Wydał zbiór esejów Sezon w tatrze lalek (2003). Publikował w kraju i za granicą, m.in. w "Ha!arcie", "Praesens", "Lampie", "Obywatelu", "Krytyce Politycznej", "Gazecie Wyborczej", "Zielonych Brygadach" i magazynie "2+3D". Wykłada w Instytucie Spraw Publicznych oraz w Centrum Badań Humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
|
|
| |
