|
Wieczory z chińską kulturą
|
KRK – projekcje filmowe i dyskusje o prozie z Państwa Środka
Klub Pod Jaszczurami i wydawnictwo W.A.B.
serdecznie zapraszają na
„Wieczory z chińską kulturą”
23–24 czerwca 2008, godz. 19.00
Kraków, Rynek Główny 8
Gość: Henryk Suchar
Prowadzenie spotkań: Tomasz Charnas
Henryk Suchar – publicysta międzynarodowy, w latach 2005–2006 mieszkał w Pekinie, pracując jako korespondent, autor książek Teatr Moskwa, Polski James Bond i Zmierzch Husajna.
• poniedziałek, 23 czerwca
Wieczór z chińską kulturą I
Wiosna w małym miasteczku (Xiao cheng zhi chun, 2002) Zhuangzhuanga Tiana
– adaptacja powieści Chenga Aha jako przykład wzorcowej adaptacji klasycznej, realistycznej prozy chińskiej.
Czas: 120 min, prelekcja – dr Piotr Kletowski.
Liyan jest podupadłym właścicielem ziemskim. Mieszka w na wpół zrujnowanej przez japońską bombę rodzinnej rezydencji i nie ma pieniędzy by odbudować ten okazały niegdyś dom. Liyan od ośmiu lat jest żonaty z piękną Yuwen – związek ten nie przyniósł jednak bohaterom szczęścia. W ich małżeństwie brakuje miłości; Liyan pozostaje zatopiony w melancholii, toczy go też tajemnicza, być może śmiertelna choroba. Monotonię życia bohaterów przerywa przybycie przyjaciela z dawnych lat, doktora Zhanga. Ten przystojny trzydziestolatek był kiedyś szkolnym kolegą Liyana i pierwszą wielką miłością jego żony. W ten sposób przenosimy się do chińskiej wioski, odległej ale jakże bliskiej z ludzkimi namiętnościami i pragnieniami. Życie jest wszędzie takie same...?
Mo Yan – Obfite piersi, pełne biodra, Kraina wódki
(tłum. Katarzyna Kulpa)
Mo Yan to pseudonim współczesnego chińskiego pisarza nazwiskiem Guan Moye. Urodził się w 1956 roku w Chinach. W wieku dwudziestu lat wstąpił do Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, gdzie pełnił funkcje oficera ochrony, instruktora politycznego i oficera propagandy. W 1981 roku opublikował pierwsze opowiadanie, Chunye yu feifei (Rzęsisty deszcz), a wkrótce potem Minjian yinyue (1983). W 1984 roku wstąpił na wydział literatury w Wyższej Szkole Artystycznej i wydał Toumingde hongluobo (Przezroczysta marchewka, 1985). Jego kolejna książka, Hong gaoliang jizu (Klan czerwonego sorga), została uznana przez chińskich czytelników za najlepszą powieść roku 1986. Zhang Yimou nakręcił na jej podstawie film Czerwone sorgo, który nagrodzono w 1988 roku na festiwalu w Berlinie Złotym Niedźwiedziem.
Mo Yan jest pisarzem znanym i uznanym nie tylko w Chinach. Zagraniczna krytyka uważa go za jeden z największych talentów współczesnej literatury chińskiej, podkreśla drapieżność jego obserwacji oraz zadziwiającą fascynację krajem, którego nie zdecydował się opuścić. Mo Yan równoważy czarnowidztwo i pesymizm głęboką miłością do swojego kraju i jego mieszkańców oraz mistrzowskim stylem. Jego książki doczekały się przekładów m.in. na angielski, niemiecki, francuski, włoski, niderlandzki. W 2005 roku ukazała się najnowsza powieść Mo Yana Sishyi pao (Czterdzieści jeden bomb).
Alkohol: silny, rozpowszechniony w Chinach środek psychotropowy. Popularny zwłaszcza na prowincji, wśród tzw. elit politycznych.
Charakterystyka: łatwy w użyciu, w dużych dawkach powoduje trwałe zaburzenia świadomości. W przypadkach przewlekłego użycia prowadzi do zacierania granic pomiędzy światem rzeczywistym i wyobrażonym. Uzależnia.
Sposoby walki z zagrożeniem: nieskuteczne. Nałogowi ulegają wszyscy wywiadowcy przeszkoleni i wysyłani do walki z problemem.
Fakty: pewien specjalista oddelegowany do odległej od Pekinu prowincji celem zbadania pogłosek o odrażających ekscesach, jakich rzekomo dopuszczali się tam pewni politycy, uległ ich namowom i oddał się wraz z nimi, pod wpływem alkoholu, zwyrodniałym praktykom kanibalistycznym.
Źródło: wstrząsająca powieść Mo Yana.
Uwaga: istnieją obawy, że informacje powyższe mogą mieć charakter uniwersalny. Zaleca się ostrożność.
KRAINA WÓDKI – pierwsza w Polsce, powieść jednego z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy chińskich. Miejscem akcji jest odległa kraina Chin – Alkoholandia. Zostaje tam oddelegowany z Pekinu śledczy Ding Gou'er w celu zbadania zagadki praktyk kanibalistycznych, których rzekomo dopuszczają się funkcjonariusze partyjni. Odurzony najznakomitszymi trunkami, ulegając namowom swych nad wyraz gościnnych gospodarzy detektyw żyje na granicy snu i rzeczywistości. Nie wie, czy podane podczas wystawnego obiadu złotoskóre niemowlę w sosie sojowym jest prawdziwe, czy jedynie na prawdziwe wygląda. Wplątany w intrygę miłosną, odarty ze złudzeń bezradnie szuka wyjścia z tego labiryntu iluzji. Równolegle z trwającym śledztwem poznajemy korespondencję między pisarzem Mo Yanem a Li Yidou, doktorantem alkohologii, który wysyła swemu mistrzowi odważne opowiadania, w zaskakujący sposób pozwalające rozwikłać prowadzone dochodzenie.
Bogactwo powieści stanowią niezwykłe postaci. Poznajemy karła prowadzącego w stolicy Alkoholandii restaurację o zaskakującym menu pulchne niemowlęta płci męskiej prowadzone na rzeź przez własnych rodziców chłopca o demonicznym spojrzeniu teściową Li Yidou – wiecznie młodą nauczycielkę wprowadzającą swych studentów w tajniki przyrządzania nietypowych dań. Wszystkie wydarzenia opisane są wnikliwie, językiem pełnym zaskakujących porównań, niepozbawionym czarnego humoru. Wątki o symbolicznym znaczeniu przeplatają się z odniesieniami do współczesnej chińskiej rzeczywistości. Wszystkie elementy tworzą obraz chińskiego społeczeństwa – skorumpowanego, zdegenerowanego, w którym elity polityczne za wszelką cenę chcą utrzymać absolutną władzę, a prości mieszkańcy prowincji tracą wszelkie wartości.
OBFITYMI PIERSIAMI I PEŁNYMI BIODRAMI natura obdarza kobiety z rodziny Shangguan, mieszkającej w małej chińskiej wiosce, w prowincji Shandong. Od obfitych piersi i matczynego mleka uzależniony jest narrator powieści, długo wyczekiwany syn, brat ośmiu starszych sióstr. Losy rodziny ukazane są na tle wydarzeń historycznych, począwszy od powstania bokserów w 1900 roku, poprzez upadek dynastii Qing, inwazję japońską, walki Kuomintangu z komunistami, rewolucję kulturalną, aż do reform gospodarczych. Na prowincji życie toczy się jednak obok wielkich przemian, rządzą tam najprostsze instynkty, a podstawową wartością jest przetrwanie.
W powieści Obfite piersi, pełne biodra wszystko jest trochę oderwane od rzeczywistości, pełne makabrycznych zdarzeń i wynaturzonych postaci, ocierające się o magię – a jednocześnie opisane prostym, niezwykle obrazowym językiem, przesycone ironią i czarnym humorem. Zręczność stylistyczna i wybujała fantazja Mo Yana powodują, że lektura wciąga na długo – jest to jedna z tych książek, które czyta się zachłannie, mimo że ogłuszają, wyprowadzają z równowagi.
CZERWONE SORGO ׀ HONG GAO LIANG (1987)
Chiny – lata 20. i początek 30. XX wieku. Młoda dziewczyna zostaje sprzedana przez ojca staremu bogaczowi, choremu na trąd. Następnie uprowadza ją nosiciel lektyki, udający rozbójnika. Po jakimś czasie bohaterka zostaje właścicielką wytwórni wina sorgowego. Akcja filmu kończy się inwazją japońską na Chiny.
• wtorek, 24 czerwca
Wieczór z chińską kulturą II
Pisarska twórczość Su Tonga – autora powieści Życie kobiety – jako źródło inspiracji dla reżyserów współczesnego kina chińskiego.
Analiza zjawiska na przykładzie filmu Jaśminowe kobiety (Mo li hua kai, 2004), w reż. Yong Hou.
Czas: 150 min, prelekcja – dr Piotr Kletowski.
Historia trzech kobiet z bogatej rodziny mieszkającej w Szanghaju – matki, córki i wnuczki. Każda z nich popełnia błędy, ignorując rady starszego pokolenia.
Lata 30. XX wieku – piękna Mo (Ziyi Zhang) marzy o karierze aktorki. Wkrótce zostaje kochanką inwestującego w branżę filmową, wpływowego Bossa Menga (Jiang Wen). Plany Mo burzy japońska inwazja na Chiny. Meng ucieka do Hongkongu i zostawia ciężarną dziewczynę. Nie widząc innego wyjścia, Mo wraca do domu, do swojej matki (Joan Chen). Tam rodzi córeczkę, Li, którą całe życie wini za swoje niepowodzenia.
Lata 50. XX wieku – Li (Ziyi Zhang) wbrew życzeniom swojej matki Mo poślubia robotnika Zou Jie (Lu Yi). Nie mogąc wytrzymać mieszkania z jego rodziną, wraca do domu, a wraz z nią jej mąż. Wkrótce Li zaczyna być zazdrosna o relacje Zou i swojej matki. Uważając, że dziecko zapewni im spokój i stabilizację, Zou adoptuje sierotę - dziewczynkę o imieniu Hua. Gdy dorasta, Li zaczyna miewać halucynacje i podejrzewać męża o romans z adoptowaną córką. Zou popełnia samobójstwo. Wówczas Li popada w obłęd i ucieka z domu.
Lata 70. XX wieku – Hua (Ziyi Zhang) jest wychowywana przez babcię, Mo (Joan Chen), która namawia ją do poślubienia jej chłopaka Xiao Du (Liu Ye). Hua chce jednak, by najpierw skończył studia. W tym czasie Xiao zakochuje się w innej kobiecie. Żeni się z Hua, jednak nadal spotyka się z kochanką. Hua postanawia zakończyć nieudane małżeństwo, mimo że jest w ciąży. Mo namawia ją do oddania dziecka, ale Hua decyduje się je zatrzymać. Po latach Xiao chce wrócić do byłej żony, jednak Hua postanawia wyprowadzić się ze starego domu i, wychowując córkę, pokonać rodzinne fatum.
Film jest ekranizacją powieści Su Tonga, autora bestsellera Zawieście czerwone latarnie.
Mian Mian – Cukiereczki
(tłum. Katarzyna Kulpa)
Mian Mian – chińska pisarka, autorka zbioru opowiadań La La La (1997) oraz powieści Cukiereczki (2000) i Panda Sex (2004). Cukiereczki wywołały w Chinach burzę obyczajową – cztery miesiące po publikacji cenzura zakazała ich rozpowszechniania. Powieść doczekała się przekładu na kilkanaście języków, m.in. włoski, francuski, niderlandzki, hiszpański, grecki, japoński. Mian Mian zajmuje się także organizacją imprez tanecznych. Mieszka w Szanghaju.
CUKIERECZKI to jeden z głośniejszych debiutów literackich ostatnich lat w Chinach. Historia szalonej miłości, buntu i upadku, rozgrywająca się u schyłku XX wieku w mrocznym, podziemnym świecie chińskich nocnych klubów, drobnych gangsterów, narkotyków i prostytucji.
Hong, wrażliwa i niepokorna siedemnastolatka, rzuca szkołę – co w ówczesnych Chinach oznaczało rezygnację z życiowych perspektyw – i wyjeżdża z rodzinnego Szanghaju. W rozkwitającym wówczas mieście Shenzhen doświadcza prawdziwych niebezpieczeństw, rozpoczyna karierę szansonistki, poznaje, co to narkotyki, seks i alkohol, wreszcie spotyka Saininga, młodego muzyka, i w jej życie wdziera się wielka miłość. Razem zanurzają się w szaleńczy rytm ciemnej strony miasta.
Książka Mian Mian, widziana jako obrazoburcza i wywrotowa, nazwana przez chińskich cenzorów „świadectwem duchowego brudu”, niektórym przypominająca swym gorączkowym rytmem powieści Jacka Kerouaca, jest niedojrzałą, a jednak przejmującą, wyjątkowo osobistą opowieścią o młodzieńczych rozczarowaniach i samotności.
|
|
| |
