Książka dla Alexandra

Spotkanie w ramach programu Faces & Places – New British Writing




Wydawnictwo Czarne i British Council zapraszają
na spotkanie z Vesną Goldsworthy – autorką Czarnobylskich truskawek


KRAKÓW

4 grudnia (wtorek), godz. 18.00
księgarnia Pod Globusem, ul. Długa 1 (kamienica WL-u)

Rozmowę z autorką przeprowadzą Małgorzata Nocuń i Andrzej Brzeziecki



O KSIĄŻCE

Kilka lat temu Vesna Goldsworthy – dziennikarka, pisarka, eseistka – dowiedziała się, że jest chora na raka. I że w razie śmierci jej dwuletni, wychowywany w Anglii syn utraci ostatnie ogniwo łączące go z bałkańską historią rodziny, z południowoeuropejskimi korzeniami.
Taka jest geneza powstania Czarnobylskich truskawek – eseizowanej, autobiograficznej opowieści dedykowanej synowi Alexandrowi.
„Książka dla Alexandra” szybko wzbudziła zainteresowanie czytelników z zachodniej i z południowej Europy. Autorka pochodzenia czarnogórsko-hercegowińskiego przeplata w swojej opowieści wspomnienia z dzieciństwa i młodości w titowskiej Jugosławii z burzliwymi losami Bałkanów. (Pojawia się tu m.in. historia prababki, która nie ruszając się z domu, mieszkała w pięciu różnych państwach). Okres dojrzały uchwycony w książce to emigracja do Anglii i przejmująco, lecz bez sentymentalizmu ukazana choroba, z którą zmaga się pisarka. Występują tutaj refleksje na temat życia w Koronie, związku z mężem – Brytyjczykiem, bada autorka relacje z bliskimi i dalszymi osobami. Czytelnicy zyskali doskonale uchwycone opisy interakcji z brytyjskością i kulturą Wysp, a także wnikliwe rozważania o tożsamości narodowej (w tym przypadku: nieskrywana „jugonostalgia” połączona z lojalnością wobec Zjednoczonego Królestwa) i o istocie języka.


Vesna Goldsworthy, Czarnobylskie truskawki, przeł. Elżbieta Jasińska, Czarne, Wołowiec 2007 (Sulina)

* * *


OPINIE


Przeczytałem Truskawki jednym tchem. Co za znakomita książka! Inteligentna, ironiczna i autoironiczna, autobiograficzna bez ekshibicjonizmu i dramatyczna bez patosu. Obraz zmierzchu Jugo i rozkwitu Vesny świetny: i publicystyka najwyższego lotu, i wnikliwy Bildungsroman. Dzieje rodzinne autorki to wgląd w historię Bałkanów przez kuchenny lufcik, a historia jej osobistej tragedii medycznej opisana jest przejmująco, lecz bez sentymentalizmu. A w tle, jak filigrana, cały czas wojna – ta, która była, i ta która będzie, obecna, lecz nie nachalna
(Konstanty Gebert)


To jedna z takich książek, które z przyjemnością się czyta, a jednocześnie przeczytać się powinno. Bo opowiadają o naszym świecie, także w szerszym rozumieniu tego słowa niż tylko nasz świat prywatny, bo uczą mądrego trudnego patriotyzmu, także z dala od ojczyzny, bo pokazują, że Inny, tu: Anglik, nie musi być obcy, że inność dopełnia, a więc i wzbogaca, że pozwala na dystans wobec samych siebie, że jedyne, czego nikt nie może nam odebrać, to to, co mamy w głowie, że ważna jest tradycja, wartości w nią wpisane, ale też trzeba być otwartym na to, co niesie dzień dzisiejszy i jutro, tu i gdziekolwiek indziej.
(Dorota Jovanka Ćirlić)


To książka autobiograficzna, obnażenie, ale przeprowadzone ostrożnie i z wyczuciem. Autorka wspomina swoją naiwność, radosne dorastanie w jugosłowiańskim dostatku. Brytyjską wizę dostała po jednej herbatce z konsulem, robiła, co mogła, by stać się Angielką, i dzięki beztroskiemu egocentryzmowi uniknęła wojennych doświadczeń. Tę „nonszalancję” wybaczono jej nawet w powojennej Serbii, która od innych autorów wymaga postawy jednoznacznie patriotycznej. Może dlatego, że emigrantka Goldsworthy nikogo nie ocenia. Pisze prywatnie, jak zwyczajna kobieta, której apokalipsa nie mieści się w głowie. A tłumaczy ją lepiej niż politolodzy.
(Paulina Wilk, „Rzeczpospolita”)


O AUTORCE

Vesna Goldsworthy urodziła się w 1961 roku w Belgradzie. Ukończyła studia filologiczne na wydziale literatury jugosławiańskiej. Doktorat obroniła na uniwersytecie w Londynie, gdzie od 2000 roku wykłada literaturę angielską i dramat. Oprócz Chernobyl strawberries (2005) wydała książkę Inventing Ruritania (2000).


Dalsze informacje o autorce i recepcji jej książki można przeczytać na stronie http://chernobylstrawberries.com/