Przełamać tabu

Mary Douglas, Czystość i zmaza. Analiza pojęć nieczystości i tabu, Warszawa 2007 (Seria Antropologiczna)



Lektura obowiązkowa dla humanistów, antropologów, ludzi kultury i sztuki.

Niesamowita książka o rytuałach czystości, tabu wywoływanego przez tradycje kulturowe, religię i narzucone wzorce zachowań. Lektura obowiązkowa dla zainteresowanych sobą i ludźmi wokół. I nie trzeba być studentem antropologii, żeby pojąc zawartość, bo napisana jest przystępnym językiem, niemal opowiadaniem się stając!
Tom Mary Douglas (1921-2007) został wydany jako podręcznik w wakacje 2007, ale posłuży egzaminowanym i zainteresowanym obiektywną wiedzą kulturoznawczą.


O KSIĄŻCE

Wszystkie społeczności mają określone pojęcie tego, co czyste, i tego, co skalane. W książce Czystość i zmaza Mary Douglas, jedna z największych postaci dzisiejszej antropologii kulturowej, traktuje troskę o czystość jako kluczowy wątek życia wszystkich społeczeństw. Wyjaśnia znaczenie i szeroki wpływ kategorii czystości na ludzki stosunek do społeczeństwa, wartości, świata i wiedzy. Zajmuje się następującymi pytaniami: Czym jest czystość? Czy jest ona tym samym, co dobro? Dlaczego jest kategorią tak uniwersalną? Książka Mary Douglas wywarła wielki wpływ na wiele debat intelektualnych, zarówno w antropologii, socjologii, jak i teorii religii. Bez jej znajomości nie można prowadzić pogłębionej dyskusji o kulturze.


„Dziś – cztery dekady po wydaniu – Czystość i zmaza to jedna z setki najważniejszych książek, jakie ukazały się po drugiej wojnie światowej. Jej pozycja jest ugruntowana nie tylko przekładami na ponad tuzin języków, obszernymi przedrukami w podręcznikach antropologii i socjologii czy odwołaniami w pracach badaczy tej klasy, co Julita Kristeva. Chodzi o problematyzującą moc kategorii, w które Douglas wpisała „brud” (dirt), odrywając go od konotacji pseudonaturalnych i wiążąc z porządkującą, normotwórczą działalnością kultury, wszystkich kultur [...]”.
(Joanna Tokarska-Bakir)


Dame Margaret Mary Douglas (1921–2007) – brytyjska antropolożka społeczna, emerytowana profesor Uniwersytetu Londyńskiego. Przedstawicielka orientacji nawiązującej do dorobku Émile’a Durkheima, zw. neodurkheimizmem. Prowadziła badania terenowe wśród afrykańskiego ludu Lele, poświęcone symbolizmowi religijnemu i społecznemu. Stworzyła własną teorię symbolizmu kulturowego.
Ważniejsze publikacje: The Lele of the Kasai (1963), Purity and Danger. An Analysis of Concept of Pollution and Taboo (1966, wyd. pol. jako Czystość i zmaza 2007), Symbole naturalne. Rozważania o kosmologii (1970, wyd. pol. 2004), Implicit Meanings (1975; wyd. pol. jako Ukryte znaczenia. Wybrane szkice antropologiczne – 2007), Essays in the Sociology of Perception (1982), How Institutions Think (1986), Risk and Blame. Essays in Cultural Theory (1992), Thought Styles. Critical Essays on Good Taste (1996), Leviticus as Literature (1999).