|
Inne tradycje poezji, inne możliwości Krytyki
|
John Ashbery, inne Tradycje, tłum. Julia Fiedorczuk i in., przedm. Grzegorz Jankowicz, Korporacja Ha!art, Kraków 2008 (Linia Krytyczna)
Tom esejów inne Tradycje [other Traditions] powstał z wykładów, które Ashbery wygłosił w roku akademickim 1989/1990 na Uniwersytecie Harvarda w ramach cyklu Charles Eliot Norton Lectures, prowadzonych wcześniej między innymi przez Octavia Paza, Thomasa Stearnsa Eliota, Jorge Luisa Borgesa, Itala Calvina, Umberta Eco, Czesława Miłosza.
Ashbery pokazuje w swojej książce, że literatura nowoczesna nie jest wcale jednolita, że jej główny nurt, który w tradycji anglojęzycznej wyznaczają nazwiska Yeatsa, Pounda i Eliota, pomija niezwykle ciekawe projekty poetyckie, niemieszczące się w spójnym obrazie „wysokiego modernizmu”. Nie ma jednej nowoczesności. Przeciwnie: istnieje bardzo wiele różnych tradycji, które czasem wchodzą ze sobą w dialog, czasem w otwarty konflikt, ale najczęściej rozwijają się obok siebie, nie dbając o to, co dzieje się na głównym trakcie. Ashbery wydobywa z archiwum sześciu autorów (Johna Clare’a, Thomasa Lovella Beddoesa, Raymonda Roussela, Johna Wheelwrighta, Laurę Riding i Davida Schuberta), których nie znajdziemy na oficjalnych mapach literatury modernistycznej. Proponuje zupełnie inny sposób mówienia i pisania o poezji, niepodobny do niczego, co znane. Robi to po to, by zmienić historycznoliteracką kartografię i ożywić skostniały do reszty dyskurs współczesnej krytyki.
Książkę przełożyli na język polski wybitni poeci i tłumacze: Julia Fiedorczuk, Jerzy Jarniewicz, Tadeusz Pióro, Piotr Sommer i Andrzej Sosnowski.
OPINIE
inne Tradycje Ashbery'ego nie układają się w proste linie – są raczej nieciągłą kompozycją elementów, których układ można dowolnie zmieniać, odnajdując nowe powiązania i przejścia między słowami, zdaniami, a czasem nawet bardzo odległymi od siebie projektami pisarskimi. Amerykański poeta zaprasza czytelnika na pełną przygód wyprawę w nieznane i nieprzewidywalne rejony nowoczesnej literatury. Jest to wyprawa po skarb, ma się rozumieć.
(z przedmowy Grzegorza Jankowicza)
O AUTORZE
John Ashbery (1927) – jeden z najwybitniejszych współczesnych poetów amerykańskich, centralna postać „szkoły nowojorskiej”, do której należeli między innymi Frank O’Hara, Kenneth Koch i James Schuyler. Opublikował blisko dwadzieścia książek poetyckich, zdobywając niemal wszystkie najważniejsze wyróżnienia literackie w Stanach Zjednoczonych (za tom Self-Portrait in a Convex Mirror otrzymał National Book Award, National Book Critics Circle Award i Nagrodę Pulitzera w dziedzinie poezji). Harold Bloom powiedział o Ashberym, że jest być może ostatnim gigantem literatury współczesnej na miarę Yeatsa, Eliota, Pounda i Stevensa. W ostatnich latach opublikował: Your Name Here (2000), As Umbrellas Follow Rain (2000), Chinese Whispers (2002), Where Shall I Wander (2005) oraz A Wordly Country (2007).
|
|
| |
