Przestrzenie kultury: z perspektywy teologicznej

Adam Lipszyc: Ślad judaizmu w filozofii XX wieku


Kukła filozofii, karzeł teologii
O pożytkach i szkodliwości perspektywy teologicznej we współczesnej humanistyce

25 marca 2009 (środa)
godz. 18.30
Bunkier Sztuki w Krakowie

Spotkanie z cyklu „Przestrzeń kultury”:
wokół książki Adama Lipszyca
„Ślad judaizmu w filozofii XX wieku”.


Udział biorą: Adam Lipszyc oraz Grzegorz Jankowicz i Jakub Momro (UJ).


Co to jest filozofia żydowska?

Jaka więź łączy z tradycją żydowską takich myślicieli, jak Walter Benjamin,
Theodor W. Adorno czy Jacques Derrida?

Jaki pożytek może płynąć dla człowieka świeckiego z lektury myślicieli religijnych jak Franz Rosenzweig, Abraham J. Heschel czy Emil Fackenheim?

Czy idea mesjańska i prorockie wezwanie do sprawiedliwości jakkolwiek do nas przemawiają?

Czy wolno o nich mówić w oderwaniu od żydowskiego życia religijnego?


Tom „Ślad judaizmu” stanowi wprowadzenie w niezwykle zróżnicowany świat filozofii żydowskiej XX wieku.
Książka Adama Lipszyca powstała w oparciu o wykłady prowadzone przez autora w siedzibie Fundacji im. profesora Mojżesza Schorra, notabene wydawcy publikacji. Jest napisana bardzo przystępnym językiem; przeznaczona zarówno dla specjalistów, którzy znajdą w niej nowe ujęcia spraw dobrze im znanych, jak i dla czytelników, którzy stykają się z tematem po raz pierwszy.

W ujęciu Adama Lipszyca za filozofię żydowską nie należy uważać ani refleksji uprawianej przez ludzi pochodzenia żydowskiego, ani idei, które zrodziły się w wąsko pojętych ramach judaizmu. Autor proponuje zaliczyć do filozofii żydowskiej wszystkie te koncepcje, które mniej lub bardziej otwarcie operują podstawowymi kategoriami teologii żydowskiej. W rozdziale wprowadzającym objaśnia te kategorie, a także złożone relacje między nimi. Dalej zaś rekonstruuje kolejno koncepcje 13 najważniejszych filozofów żydowskich XX wieku, od Hermanna Cohena, Franza Rosenzweiga i Waltera Benjamina po Theodora Adorna, Emila Fackenheima i Jacquesa Derridę. Co istotne, przygląda się nie tylko myślicielom głęboko identyfikującym się z judaizmem, lecz także i tym, którzy pozostając czasem w znacznym oddaleniu od niego, w najistotniejszych warstwach swoich koncepcji odwołują się do jego intelektualnych zasobów. Zwraca szczególną uwagę na to w jaki sposób rozumieją podstawowe kategorie takie jak: objawienie i idea mesjańska a także prawo, sprawiedliwość i pokój. Przedstawia rozmaite sposoby pojmowania wzajemnych relacji między ludzkim rozumem, objawieniem i językiem.


O AUTORZE

Adam Lipszyc (1975) – filozof, eseista i tłumacz. Pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Zajmuje się głównie XX-wieczną filozofią żydowską, filozoficznymi konsekwencjami psychoanalizy i myślą Waltera Benjamina. Autor książek: „Międzyludzie. Koncepcja podmiotowości w pismach Harolda Blooma z nieustającym odniesieniem do podmiotoburstwa” (2004/2005), „Ślad judaizmu w filozofii XX wieku” (2008). Opracował i współtłumaczył wybór esejów Gershoma Scholema „Żydzi i Niemcy” (2006), za który wyróżniono go nagrodą Allianz Kulturstiftung; redagował tom „Emmanuel Lévinas: Filozofia, teologia, polityka” (2006), jak również (wraz ze Stanisławem Krajewskim) pracę „Abraham Joshua Heschel: Philosophy, Theology and Interreligious Dialogue” (2009, w druku). Przygotowuje zbiór esejów o literaturze pt. „Rewizja procesu Józefiny K.” oraz książkę o Walterze Benjaminie.

Adam Lipszyc
„Ślad judaizmu w filozofii XX wieku”
Fundacja Mojżesza Schorra
Warszawa 2009